Oparzenie skóry to nieprzyjemne uczucie. Od razu czujesz ból i zastanawiasz się co dalej. Czy nie lepiej byłoby wiedzieć co zrobić, a nie w panice szukać rozwiązania? Im szybciej prawidłowo zareagujesz, tym lepiej, bo najważniejsze jest złagodzenie skutków oparzenia. Blizna po oparzeniu, szczególnie gdy jest na twarzy lub rękach, może wyglądać bardzo brzydko.
Błyskawiczna reakcja po termicznym oparzeniu skóry jest niezmiernie ważna. Sekundy decydują o tym, jak rozległa i głęboka będzie rana. Im głębsza i bardziej rozległa, tym dłuższe leczenie i gorzej wyglądająca blizna.
Oparzenie, np. parą wodną z czajnika, gorącym żelazkiem, wylaną herbatą, prostownicą do włosów, gorącym olejem i wieloma innymi gorącymi rzeczami, których używasz codziennie, nie należą do rzadkości. Rzadko natomiast wiadomo co zrobić, aby zminimalizować skutki. Inaczej postąpisz, gdy poparzą Cię promienie słoneczne, związki chemiczne (podczas zajęć chemii lub zwykłego sprzątania w domu), a inaczej, gdy dojdzie do porażenia prądem.
Jak duże będą uszkodzenia skóry i tkanek podskórnych zależy od tego, jak wysoka była temperatura i jak długo działała. Jeżeli temperatura ma ponad 55 oC, nieodwracalnemu uszkodzeniu ulegają głębsze warstwy skóry. Jeżeli czynnik termiczny ma 70 oC, to takie zmiany nastąpią już po sekundzie! Najczęściej jednak w życiu codziennym zdarzają się oparzenia I i II stopnia.
I stopień to uszkodzenie tylko naskórka. Towarzyszy temu lekki ból, pieczenie, zaczerwienienie i niewielki obrzęk. Nie utworzy się blizna.
II stopień uszkodzi już skórę właściwą. Ból, zaczerwienienie i obrzęk będą większe. Pojawią się pęcherze z płynem. Blizna z reguły nie utworzy się (po uszkodzeniu głębszym może), ale a skórze po zagojeniu może pojawić się ciemne przebarwienie.
III stopień to uszkodzenia dochodzące aż do tkanki podskórnej. Ból jest bardzo duży a martwicza tkanka tworzy strup. Blizna po takim oparzeniu niestety zawsze się pojawia.
IV stopień uszkodzi nawet mięśnie. Objawy miejscowe są takie jak w stopniu III, ale dochodzą do tego również niebezpieczne dla zdrowia i życia zaburzenia ogólnoustrojowe.
Co warto zapamiętać?
- Na oparzenia I i lekkie II stopnia należy zastosować zimno. Najlepiej schłodzić poparzone miejsce zimną wodą, przez kilka minut. Obniżając temperaturę zmniejszamy rozległość uszkodzenia skóry, co powoduje złagodzenie skutków oparzenia. Zmniejszy również ból, pieczenie i zaczerwienienie oraz pojawienie się pęcherzy. Można też przyłożyć lód, albo cokolwiek zimnego, co akurat jest pod ręką. Warunek – nieprzerwana skóra. Dużą powierzchnię można schłodzić przykładając np. namoczony w zimnej wodzie kawałek materiału lub garderoby.
- Nie przekłuwaj pęcherzy, ponieważ są one naturalną barierą, chroniącą uszkodzoną skórę przed zakażeniem. Na oparzenia z pęcherzami trzeba przyłożyć jałowy (koniecznie) opatrunek i zmieniać go codziennie. Można zastosować preparaty z alantoiną lub bepanthenolem, których duży wybór jest w aptekach. Przyśpieszają one gojenie a najlepsze będą te w postaci aerozolu np. Bepanthen. Nie trzeba wtedy dotykać uszkodzonego naskórka. Bardzo dobry jest opatrunek typu Granuflex. Możesz go przykleić na kilka dni bez konieczności zmiany i stosowania innych preparatów. Jest wodoodporny, więc nie odklei się podczas kąpieli. Pod nim skóra szybko się regeneruje. Podobnym wygodnym opatrunkiem jest Aqua Gel.
- Uszkodzenia III i IV stop. lub II okolic wrażliwych – twarz, szyja, krocze, nadgarstki i tam, gdzie skóra jest cienka, wymagają już pomocy lekarza. Nie należy z tym zwlekać. Nie zawsze można schładzać, ale trzeba w miarę możliwości, przed przyjazdem karetki czy dotarciem do placówki służby zdrowia, zabezpieczyć głębokie i rozległe rany jałowym opatrunkiem. Pomoc fachowców w tym wypadku jest nieodzowna.
Czego nie należy robić, aby nie pogorszyć sytuacji i zadbać o złagodzenie skutków oparzenia :
– odkażać rany spirytusem i jodyną,
– samemu zrywać uszkodzoną tkankę lub strup,
– gasić palące się na człowieku ubranie gaśnicą,
– zdejmować ubranie, które pod wpływem temperatury przykleiło się do ciała,
– wyjmować przy oparzeniach spowodowanych petardami i fajerwerkami, odłamków z oparzonych i zranionych miejsc,
– oparzenia środkami chemicznymi nie należy schładzać wodą, najpierw trzeba zastosować odpowiednie środki chemiczne a dopiero później wodę.
Warto pamiętać, że najpierw odsuwasz się lub kogoś od źródła wysokiej temperatury. Następnie minimalizujesz skutki oparzenia przez intensywne chłodzenie lub inne czynności. Następnie podejmujesz decyzję czy pójść do lekarza. Czasem od razu trzeba wezwać karetkę lub samemu pojechać do lekarza. Kieruj się zasadą mówiącą o tym, że oparzenie może być bardziej groźne niż to, na jakie wygląda. Złagodzenie skutków oparzenia to bardzo ważna rzecz. Więcej wiadomości w zakładce CIEKAWOSTKI.
W domowej apteczce zawsze trzeba mieć jałowy opatrunek, opatrunek z warstwą chłonną i preparat łagodzący oparzenia. Nigdy nie wiadomo, kiedy się przydadzą 🙄